76 mm armata dywizyjna wz 1942 (ZIS-3)


"Eksponat Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie".


Kaliber: 76,2 mm
Amunicja: 76,2x385R
Masa: 1150 kg na stanowisku, 1840 kg w transporcie (z przodkiem)
Masa lufy: 312,5 kg
Wymiary: 6095 x 1645 x 1375 mm
Wysokość linii ognia: 875 mm
Długość lufy: 3169 mm (w tym części gwintowanej 2587 mm)
Kat ostrzału w azymucie: 54°
Kąt ostrzału w elewacji: od -5° do +27° (później zwiększony do +37°)
Szybkostrzelność 15 strz./min

Zaprojektowana w 1941 roku w biurze konstrukcyjnym Wasilija Gawryłowicza Grabina z Zakładów Nr 92 w Gorkim. Konstrukcja powstała poprzez posadowienie lufy kalibru 76 mm na łożu armaty przeciwpancernej 57 mm wz. 1941 (ZIS-2) - głównym inżynierem projektu był A. Chwostin. Po zakończeniu prób fabrycznych buła prowadzona niewielka produkcja małoseryjna.
Przyjęta oficjalnie na uzbrojenie dopiero 12 lutego 1942 roku. Wielkoseryjną produkcję dział podjęły Zakłady Nr 92 im. Stalina, Nr 235 "Bolszewik" oraz Nr 7 "Arsenał".
Cała armata składała się z 719 części a pracochłonność jej produkcji udało się w podczas wojny zmniejszyć z pierwotnych 1029 roboczogodzin do 475 roboczogodzin w 1944 roku.

Armata przeciwpancerna z półautomatycznym zamkiem klinowym. Zastosowano hydrauliczny opornik i hydropneumatyczny powrotnik o skoku 680-820 mm. Lufa jednolita zaopatrzona dla zredukowania odrzutu w dwukomorowy hamulec wylotowy o skuteczności 30%. Tarcza chroniąca obsługę o grubości 4-5 mm.
Przyrządy celownicze umieszczone po lewej stronie działa (przezierny celownik optyczny do ognia na wprost oraz panorama artyleryjska do ognia pośredniego).
Łoże dolne dwuogonowe, rozstawne, dostosowane do trakcji motorowej - holowanie z prędkością do 50 km/h. Rozwarcie rurowych ogonów działa powodowało zablokowanie zawieszenia ogumionych kół. Pusty przodek ważył 450 kg, a załadowany 724 kg.
Obsługa 6-8 osób.

Amunicja:

Przeciwpancerna smugowa BR-350A
Masa naboju: 9,12 kg
Masa pocisku: 6,3 kg
Zapalnik: MD-5
Prędkość wylotowa: 662 m/s
Przebijalność pancerza dla płyty ustawionej pionowo:
     500 m - 69 mm
   1000 m - 61 mm
   1500 m - 54 mm

Przeciwpancerna rdzeniowa BR-350P
Masa naboju: 6,03 kg
Masa pocisku: 3,02 kg
Prędkość wylotowa: 965 m/s
Przebijalność pancerza dla płyty ustawionej pionowo:
   100 m - 128 mm
   500 m -   92 mm

Odłamkowo-burząca OF-350
Masa naboju: 8,82 kg
Masa pocisku: 6,2 kg
Zapalnik: KTM-1
Prędkość wylotowa: 680 m/s
Donośność: 13290 m

Do Ludowego Wojska Polskiego pierwsze 24 sztuki trafiły na stan 1 pułku artylerii lekkiej wchodzącego w skład 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Według etatu Dywizji Piechoty z 1944 roku pułk artylerii lekkiej dysponował w każdym z trzech dywizjonów dwiema czterodziałowymi bateriami (łącznie 24 działa).
Ponadto armaty tego typu stanowiły uzbrojenie trzypułkowych Brygad Artylerii Przeciwpancernej - jeden z tych pułków miał na stanie dwa trójbateryjne dywizjony armat przeciwpancernych kalibru 76 mm (łącznie 24 działa).
1 maja 1945 roku na stanie wszystkich jednostek znajdowało się 555 dział tego typu.


powrót do strony głównej


© copyright 2007, Marcin "Virtualbob" Skrzypacz
Design by Scypion