Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
CZYŻEWSKI, Ludwik.



CZYŻEWSKI, Ludwik

Generał Brygady.



Pseudonimy: „Beskid”, „Grzmot”, „Franciszek”, „Julian”, „Wiktor” vel Albin Miler, vel Józef Zabłudziewicz .

Urodzony: 8 października 1892 r., w Wadolinie powiat Rohatyn.

Zmarł: 25 marca 1985 r., we Wrocławiu.


Promocje:

Generał brygady.: 3 maja 1972 r.
Pułkownik.: 1937 r.
Podpułkownik.: 1 stycznia 1931 r.
Major.: 15 sierpnia 1924 r.
Kapitan.: 1 czerwca 1919 r.
Porucznik.:
Podporucznik.:

Funkcje:

Służba w armii austriackiej.: 1 października 1913 - ??
Elew Szkoły Oficerów Rezerwy Piechoty przy 100 Pułku Piechoty (front wschodni).: ?? - ??
Dowódca plutonu w 100 pułku piechoty armii austriackiej.: ?? - ??
Dowódca kompanii w 100 pułku piechoty.: ?? - ??
Dowódca kompanii w 9 Pułku Piechoty (późniejszy 26 pp.).: ?? - ??
Dowódca I batalionu w 26 Pułku Piechoty.: styczeń 1920 - ??
Referent wyszkolenia w sekcji piechoty Departamentu I Ministerstwa Spraw Wojskowych.: 28 październik 1920 - luty 1922 r.
Uczestnik kursu dla dowódców batalionów i pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.: ?? - ??
Dowódca III batalionu 25 Pułku Piechoty (Piotrków Trybunalski).: marzec 1922 - ??
Kwatermistrz 25 Pułku Piechoty.: październik 1927 - marzec 1932 r.
Zastępca dowódcy 2 Pułku Piechoty Legionów.: marzec 1932 - styczeń 1936 r.
Dowódca 2 Pułku Piechoty Legionów.: styczeń 1936 - 28 września 1939 r.
Dowódca odcinka obrony "Zakroczym" w twierdzy Modlin.: 14 - 28 września 1939 r.
Inspektor Komendy Głównej ZWZ/AK.: luty 1940 - maj 1942 r.
Komendant Okręgu Łódź AK.: maj - grudzień 1942 r.
Komendant Okręgu Lwów AK.: 1 marca 1943 - 16 luty 1944 r.
Przeniesiony do dyspozycji

Opinie

Notatki:

Syn Michała i Wiktorii z domu Zawistowskiej. W 1911 r., uzyskał maturę w gimnazjum w Brzeżanach, gdzie od roku 1906 brał udział w pracach Polskiej Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej (poprzednio: „Odrodzenie” i „Promień”), wraz z bratem Julianem redagował pismo „Iskry”.
Od 1908 r., należy do Związku Walki Czynnej gdzie używał pseudonimu „Grzmot”. Studiował we Lwowie medycynę i przyrodę i nadal działał w ZWZ i Związku Strzeleckim (lata 1911 - 1913).
1 października 1913 r., został powołany do armii austriackiej. W momencie wybuchu I wojny światowej kończył szkołę oficerów piechoty rezerwy przy 100 pułku piechoty. W latach 1914 - 1918 jako oficer rezerwy dowodzi plutonem, a następnie kompanią 100 pp. na froncie wschodnim.

Brał udział w bitwach pod Kraśnikiem, Majdanem Skrzyneckim, gdzie został ranny. Walczył pod Gorlicami, Bieczem i Jasłem oraz na froncie włoskim. W październiku 1918 r., utworzył w Lublanie oddział polski, na którego czele powrócił do kraju. W okresie od listopada 1918 do października 1920 r., współorganizował w Piotrkowie Trybunalskim utworzenie 9 pułku piechoty, późniejszego 26 pp., w którym dowodził kompanią, a potem baonem, początkowo na Górnym Śląsku, a potem na Śląsku Cieszyńskim.

Awans do stopnia kpt. służby stałej piechoty Wojska Polskiego otrzymał ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Od stycznia roku 1920 dowodził I Batalionem 26 pp. w walkach na Ukrainie. Walczył w rejonie Zwiahla i Rohaczewa potem nad Styrem i Stochodem. Był dwukrotnie ranny. Po wojnie przeniesiony na stanowisko referenta wyszkolenia w sekcji piechoty Departamentu I, gdzie służył w okresie od 28 października 1920 do luty 1922 r.
W tym czasie odbył w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie kurs dla dowódców batalionów i pułków. W marcu 1922 r., został Przeniesiony na stanowisko dowódcy III batalionu w 25 pp.

15 sierpnia 1924 r., otrzymał awans do stopnia majora służby stałej piechoty uzyskał. W okresie od października 1927 do 1932 r., był kwatermistrzem 25 pp. 1 stycznia 1931 r.,awansowany do stopnia podpułkownika służby stałej.
W okresie marzec 1932 - styczeń 1936 był zastępcą dowódcy 2 pp. Leg. Od stycznia 1936 r., dowódca tego pułku. 1 stycznia 1937 r., awansowany do stopnia pułkownika. Dowodził 2 pułkiem piechoty Legionów w Wojnie Obronnej 1939 r. Pułk wszedł wówczas w skład Armii „Łódź”. Walczył w rejonie Rozprzy, następnie w walkach odwrotowych m.in. w obronie Ożarowa, gdzie 2 pp. Legionów poniósł ciężkie straty.

Od 14 września 1939 r., uczestniczył w obronie Modlina. Dowodził tu odcinkiem obrony „Zakroczym”. Po kapitulacji Modlina 28 września 1939 r., wzięty do niewoli i umieszczony w przejściowym obozie jenieckim w Działdowie, skąd go zwolniono w końcu października, na zasadzie umowy kapitulacyjnej.
Następnie przebywał w Warszawie, gdzie działał w konspiracji ZWZ/AK. Od lutego 1940 do maja 1942 r., był Inspektorem KG ZWZ/AK. Przeniesiony w maju 1942 r., na stanowisko Komendanta Okręgu AK Łódź. Okręgiem dowodził z Warszawy, gdzie skompletował sztab okręgu. Dowodzenie ze stolicy nie dawało należytego efektu. Sztab istniejący w Warszawie nie mógł zapewnić dowodzenia Okręgiem. Liczne aresztowania wśród żołnierzy łódzkiej AK spowodowały zmiany organizacyjne.

W końcu grudnia 1942 r., został odwołany z stanowiska i przeniesiony z dniem 15 marca 1943 r., na funkcję Komendanta Okręgu AK Lwów. Na początku 1944 r., zwrócił się z prośbą o zwolnienie z funkcji w związku ze swoim sprzeciwem wobec scalenia komendy miasta z komendą Okręgu Lwów, a także zagrożeniem aresztowaniem przez Niemców. 16 lutego 1944 r., odwołany z pełnionego stanowiska.
Następnie przeniesiony do dyspozycji KG AK. Po rozwiązaniu AK w styczniu 1945 r., podjął pracę jako nauczyciel szkoły podstawowej w Adamkach w powiecie Kalisz. W 1946 r., ujawnił się i powrócił do rodowego nazwiska. Wyjechał do Wrocławia, gdzie osiedlił się na stałe. Pracował przy odbudowie tamtejszego ratusza a następnie w Książnicy „Atlas”, przeniesionej ze Lwowa do Wrocławia i przekształconej w oddział Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawnictw Kartograficznych, którego został dyrektorem. Na tym stanowisku pozostawał do czasu przejścia na emeryturę w marcu 1968 r.

Zmarł 25 marca 1985 r., we Wrocławiu, pochowany w Piotrkowie Trybunalskim. Opublikował swoje wspomnienia z Wojny Obronnej 1939 r.
Żonaty z Stanisławą Ostrowską, mieli córkę Zofię i syna Zbigniewa.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari IV klasy.
Virtuti Militari V klasy.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski V klasy.
Krzyż Walecznych - czterokrotnie.
Złoty Krzyż Zasługi.
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.
Medal Niepodległości.




powrót


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion