Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
GĄDZIO, Stefan.



GĄDZIO, Stefan

Major służby stałej piechoty.



Pseudonimy: „Bogumił”, „Kos”, „Marek”.

Urodzony: 25 października 1900 r., w Gałkowie, województwo łódzkie.

Zmarł:???.



Promocje:

Major.: 11 listopada 1943 r.
Kapitan.: 1 stycznia 1936 r.
Porucznik.: 1 stycznia 1931 r.
Podporucznik.: 15 sierpnia 1928 r.
Plutonowy.: 1924 r.

Funkcje:

Członek Polskiej Organizacji Wojskowej.: 1917 - ??
Wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego.: grudzień 1918 r.
Służba w 28 Pułku Piechoty (Łódź).: grudzień 1918 - ??
Nauka w Szkole Podoficerskiej dla Podoficerów Zawodowych w Chełmnie.: ?? - ??
Nauka w Szkole Podchorążych dla Podoficerów Zawodowych w Bydgoszczy.: sierpień 1926 - sierpień 1928 r.
Dowódca plutonu w 27 Pułku Piechoty (Częstochowa).: sierpień 1928 - ??
Dowódca kompanii w 27 Pułku Piechoty.: ?? - 1934 r.
Dowódca plutonu w kompanii szkolnej w Pułku KOP "Głębokie" (Wileńszczyzna).: 1934 - ??
Dowódca kompanii granicznej w Batalionie KOP "Łużki" w Pułku KOP "Głębokie".: ?? - 1935 r.
Uczestnik kursu dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.: styczeń - luty 1935 r.
Instruktor i wykładowca wyszkolenia strzeleckiego i broni w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.: luty 1935 - ??
Dowódca Kompanii Sztabowej w 39 Rezerwowej Dywizji Piechoty.: lato - wrzesień 1939 r.
Zaprzysiężony w szeregi Służby Zwycięstwu Polski.: koniec 1939 r.
Komendant Obwodu Częstochowa ZWZ.: kwiecień - listopad 1940 r.
Oficer w sztabie Inspektoratu Rejonowego Częstochowa ZWZ.: listopad 1940 - czerwiec 1941 r.
Komendant Obwodu Jędrzejów ZWZ-AK.: sierpień/wrzesień 1941 - listopad 1943 r.
Komendant Inspektoratu Starachowice AK.: listopad 1943 - październik 1944 r.
Szef Oddziału VI BiP Komendy Okręgu Radom-Kielce AK.: październik 1944 - styczeń 1945 r.
Komendant Inspektoratu Kielce Organizacji "Nie".: luty 1945 - ??
Komendant Inspektoratu Kielce Delegatury Sił Zbrojnych.: ?? - 4 sierpień 1945 r. (aresztowany).

Opinie:

Notatki:

Syn Walentego i Stefanii. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się w gimnazjum. Od 1917 r., czynnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Od grudnia 1918 r., służył ochotniczo w 28 pp. w Łodzi, gdzie przeszedł przeszkolenie unitarne.
W styczniu 1919 r., wraz z całym 28 pp. został skierowany na Wołyń, gdzie uczestniczył w walkach z Ukraińcami, potem w okresie od maja do października 1919 r., walczył na froncie białoruskim wojny polsko-bolszewickiej.
Uczestniczył w walkach odwrotowych pułku, a w sierpniu 1920 r., w obronie Warszawy. Następnie na Lubelszczyźnie, pod Sokalem, Dubnem, Łuckiem i Kowlem. Po zakończeniu działań wojennych pełnił w szeregach 28 pp., służbę kordonową na linii demarkacyjnej z Rosją Sowiecką. W marcu 1921 r., wraz z 28 pp. został przetransportowany do Łodzi.
W tym czasie awansowany do stopnia kaprala.

Po wojnie pozostał w wojsku jako podoficer zawodowy. Ukończył Szkołę Podoficerską dla Podoficerów Zawodowych w Chełmnie. W 1924 r., otrzymał awans do stopnia plutonowego służby stałej piechoty. W 1926 r., jako ekstern zdał maturę.
W okresie od sierpnia 1926 do sierpnia 1928 r., uczył się w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy. 15 sierpnia 1928 r., otrzymał promocję na stopień podporucznika służby stałej piechoty z przydziałem do 27 pp. w Częstochowie, na stanowisko dowódcy plutonu.
1 stycznia 1931 r., otrzymał promocję do stopnia porucznika służby stałej piechoty. Do 1934 r., dowodził kompanią. W tym samym roku rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza z przydziałem do pułku KOP „Głębokie”.

Początkowo dowódca plutonu w kompanii szkolnej, potem dowódca kompanii granicznej w Batalionie KOP „Łużki” na Wileńszczyźnie. Na początku 1935 r., został skierowany na kurs dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, który ukończył ostatecznie w lutym 1935 r.
Następnie od lutego 1935 r., służył jako instruktor i wykładowca wyszkolenia strzeleckiego i broni w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.
1 stycznia 1936 r., otrzymał awans do stopnia kapitana. Latem 1939 r., został skierowany do organizowanej 39 DP Rez., gdzie objął funkcję dowódcy kompanii sztabowej. Kompanią tą dowodził podczas działań w Wojnie Obronnej 1939 r.
Uczestniczył w walkach z wrogiem na Lubelszczyźnie. Ranny przebywał w szpitalu wojskowym. Jesienią 1939 r., został zwolniony ze szpitala, po czym przedostał się do Częstochowy.

Od końca 1939 r., został zaprzysiężony w szeregi SZP/ZWZ. Należał do grona bliskich współpracowników płk. Jędrychowskiego „Brzechwy”, który od marca 1940 r., był Komendantem Inspektoratu Rejonowego Częstochowa ZWZ.
W okresie od kwietnia do listopada 1940 r., był Komendantem Obwodu Częstochowa ZWZ. Zagrożony aresztowaniem ukrywał się. Do czerwca 1941 r., był oficerem sztabu Inspektoratu Częstochowa ZWZ.
W lipcu 1941 r., został przeniesiony do Obwodu Jędrzejów, gdzie w okresie od sierpnia lub września 1941 do listopada 1943 r., był Komendantem. Aktywny konspirator. Organizował szkolenie żołnierzy, kursy zastępcze podchorążych rezerwy piechoty oraz kursy podoficerskie. Inicjator i organizator oddziałów partyzanckich na terenie obwodu. Inicjował przeprowadzenie wielu akcji dywersyjno-sabotażowych prowadzonych przez „Kedyw”.
W uznaniu zasług, w dniu 11 listopada 1943 r., został awansowany do stopnia majora służby stał piechoty.

Po aresztowaniu w październiku 1943 r., mjr. Łączkowskiego „Nałęcza”, został w listopadzie tego roku Komendantem Inspektoratu Rejonowego Starachowice AK, którym dowodził do października 1944 r. W okresie „Burzy”, w lipcu 1944 r., był przewidywany na dowódcę odtwarzanego 3 pp. Leg. AK. Jednak funkcji nie objął i pozostał na zajmowanym stanowisku.
Organizował na podległym sobie terenie oddziały AK oraz gromadził dla nich zaopatrzenie. W październiku 1944 r., został odwołany z funkcji inspektora i przeniesiony przez Komendanta Okręgu Radom - Kielce, płk. Jana Zientarskiego „Eina” na stanowisko szefa Oddziału VI BiP w sztabie okręgu.
Po rozwiązaniu Armii Krajowej pozostał czynny w konspiracji poakowskiej. W okresie od lutego do sierpnia 1945 r., był Komendantem Inspektoratu NIE/DSZ Kielce. Był intensywnie poszukiwany przez Urząd Bezpieczeństwa. Musiał z tego powodu często zmieniać kwatery.
Należał do grona inicjatorów przeprowadzenia akcji zbrojnej na więzienie UB w Kielcach i uwolnienia więzionych tam żołnierzy konspiracji. Kierował odprawą przeprowadzoną przed przeprowadzeniem akcji na więzienie.

W dniu 4 sierpnia 1945 r., około godz. 10.00 został ujęty w lokalu konspiracyjnym w Kielcach przez funkcjonariuszy UB i uwięziony w areszcie WUBP Kielce. Podczas przesłuchań torturowany. Nie ujawnił UB żadnej informacji dotyczącej akcji na więzienie. Po przeprowadzeniu w nocy z 5 na 6 sierpnia 1945 r., udanej akcji rozbicia więzienia przez Oddział Partyzancki pod dowództwem kpt. Antoniego Hedy „Szarego’ i uwolnieniu kilkaset więźniów, został w odwecie, w dniu 6 sierpnia 1945 r., zamordowany przez ubeków w gmachu WUBP Kielce. Miejsce jego pochówku jest nieznane.
Należał do grona najwybitniejszych dowódców i organizatorów konspiracji niepodległościowej w Okręgu Radomsko-Kieleckim ZWZ/AK/DSZ. Jego rodzina była represjonowana przez władze komunistyczne. Żona z synem mieszkała po wojnie w Gdańsku.

Żonaty z Marią Kazimierą Gądzio (1908-1980), miał syna Andrzeja zamieszkałego w Gdańsku.

Odznaczenia m.in.:

Krzyż Walecznych,
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.




powrót do spisu treści


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion