Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
JÓZEWSKI, Henryk Jan.




JÓZEWSKI Henryk Jan.

Pseudonimy: "Przemysław", "Niemirycz", "Olgierd".

Urodzony: 6 sierpnia 1892 r. w Kijowie.

Zmarł: 23 kwietnia 1981 r. w Warszawie.




Promocje:


Funkcje:

Kierownik Wydziału Politycznego Komendy Naczelnej POW w Kijowie.: luty - lipiec 1919 r.
Kierownik Wydziału Organizacyjno - Agitacyjnego Komendy Naczelnej POW w Kijowie.: lipiec - sierpień 1919 r.
Szef Komendy Naczelnej III POW w Kijowie.: sierpień 1919 - ??
Przewodniczący Rady Komendantów Naczelnych.: ?? - ??
Wiceminister w rządzie Ukraińskiej Republiki Ludowej Siemiona Petlury.: 1920 r.
Urzędnik do zleceń w Radzie Ministrów.: ?? - ??
Szef gabinetu premiera Józefa Piłsudskiego.: wrzesień 1927 - ??
Wojewoda wołyński.: lipiec 1928 - grudzień 1929 r.
Minister Spraw Wewnętrznych.: grudzień 1929 - czerwiec 1930 r.
Wojewoda wołyński.: czerwiec 1930 - kwiecień 1938 r.
Wojewoda łódzki.: kwiecień 1938 - (?) wrzesień 1939 r.
Wstępuje do SZP.: październik 1939 r.
Komendant Okręgu Warszawa - Miasto SZP.: ?? - styczeń 1940 r.
Komendant Okręgu Warszawa - Województwo ZWZ.: styczeń - kwiecień/maj 1940 r.
Doradca do spraw politycznych generała Roweckiego "Grota", a następnie Komorowskiego "Bora".:

Opinie:

Notatki:

Syn Walerego i Józefy z domu Świeckiej.
W roku 1909 ukończył I Gimnazjum w Kijowie, a następnie, w roku 1914, studia na Wydziale Fizyko-Matematycznym Uniwersytetu Kijowskiego.
Wszechstronnie uzdolniony artysta: malarz, muzyk, założyciel i scenograf teatru "Studio". Współzałożyciel i prezes Stowarzyszenia Młodzieży Postępowo - Niepodległościowej "Filarecja" w Kijowie.
W roku 1914 był także współzałożycielem Wojskowej Organizacji "Dniepr", wcielonej następnie do Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1915 r., został aresztowany przez władze carskie i w listopadzie tego roku zesłany do Saratowa, skąd powrócił po dwóch latach - w czerwcu 1917.

Od lutego 1919 r., kierował Wydziałem politycznym, od lipca 1919 r., wydziałem Organizacyjno-Agitacyjnym, a od sierpnia 1919 r., stał na czele Komendy Naczelnej III POW w Kijowie, jednocześnie przewodniczył Radzie Komendantów Naczelnych. W 1920 r., wiceminister spraw wewnętrznych w rządzie Ukraińskiej Republiki Ludowej Ciemiona Pelury. W 1920 r., Józewskiego przewidywano na dowódcę akcji dywersyjnej w wypadku zajęcia Warszawy przez Armię Czerwoną.

Uczestnik przygotowań do zamachu majowego w 1926 r.

Po wybuchu wojny we wrześniu 1939 r., udał się na Wołyń, gdzie nosił się z zamiarem zorganizowania działań partyzanckich za Bugiem. Jednak na wieść o przekroczeniu wschodniej granicy przez Armię Czerwoną, powrócił do Warszawy. W stolicy zamieszkał przy ul. Barbary 10.

Obok Aleksandra Kamińskiego był współorganizatorem wydawania "Biuletynu Informacyjnego". Od stycznia 1940 r., pełnił funkcję komendanta Okręgu Warszawa - Województwo, jednak po czterech miesiącach, decyzją rządu RP, został zwolniony z przyczyn politycznych jako zadeklarowany piłsudczyk.

Od lipca 1940 r., był redaktorem dwutygodnika "Polska Walczy", subsydiowanego przez ZWZ - AK i Delegaturę Rządu RP na Kraj. Jednocześnie przywódca skupionej wokół tego pisma tzw. "Grupy Olgierda", jednej z grup konspiracji sanacyjnej, która w lipcu 1944 r., weszła w skład nowoutworzonego Zjednoczenia Demokratycznego.
W wydawnictwie "Polska Walczy" opublikował m. in. broszurę "Granice wschodnie Rzeczpospolitej" (1941 r.), był także redaktorem wydawanego od kwietnia 1942 r., miesięcznika "Ziemie Wschodnie Rzeczpospolitej, Za naszą wolność i waszą".
O wiosny 1943 r., ukrywał się w gajówce w Jasieńcu koło Grójca, na wieść o przygotowywanym na niego zamachu, który jednak doszedł do skutku w lipcu 1943 r. Raniony leczył się w Warszawie. Od wiosny 1944 r. ukrywał się w Podkowie Leśnej, a następnie w Milanówku.
Po klęsce Powstania Warszawskiego stał na czele niewielkiego ugrupowania pod nazwą Polskie Stronnictwo Demokratyczne i redagował podziemne pismo "Polska Niezawisła".
Od wiosny 1945 r., zmuszony był, przez kilka lat ukrywać się kolejno w: Podkowie Leśnej, Warszawie, Gliwicach, Wrocławiu, Radomiu i Jaszczowie koło Lublina, gdzie ostatecznie został aresztowany 1 marca 1953 r.
Wyrokiem Rejonowego Sądu Wojskowego w Warszawie z 24 września 1954 r., skazany został na karę dożywotniego więzienia. Wyrok ten złagodzono następnie w roku 1956, w wyniku amnestii do 12 lat więzienia.
6 listopada 1956 r., ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony z więzienia na okres jednego roku.
19 grudnia Najwyższy Sąd Wojskowy zmniejszył Józewskiemu wyrok do 5 lat pozbawienia wolności, zaś 31 stycznia 1958 r., zwolnił go warunkowo od odbycia reszty kary.
Po wyjściu na wolność Józewski poświęcił się malarstwu. W 1960 r. w Galerii Związku Polskich Artystów Plastyków odbyła się wystawa jego prac.
Zmarł w Warszawie.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy.: 1923 r.
Krzyż Komandorski Polonia Restituta.: 1929 r.
Krzyż Niepodległości z Mieczami.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion