Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
OSTRIHANSKY, Rudolf.


OSTRIHANSKY, Rudolf

Pułkownik służby stałej artylerii.



Pseudonimy: „Aureliusz”, „Gaweł”, „Ludwik”, „ Pawełek”, „Rudolf” vel Ferdynand Hoffman, vel Paul Schulz ,vel Franciszek Barwicki..

Urodzony: 25 lipca 1895 r., w Kopkach, powiat Nisko.

Zmarł: 5 października 1963 r., we Wrocławiu.


Promocje:

Pułkownik.: 1943 r.
Podpułkownik.: 19 marca 1938 r.
Major.: 1 stycznia 1927 r.
Kapitan.: 12 luty 1921 r. (ze starszeństwem od czerwca 1919 r.).
Porucznik.: 1 listopada 1918 r.
Podporucznik.: 1916 r.

Funkcje:

Służba w armii austriackiej.: 1914 - 1918 r.
Elew Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii w Sopron.: ?? - ??
Wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.: 16 listopada 1918 r.
Oficer w 11 Pułku Artylerii.: 1918 r.
Uczestnik kursu dla dowódców baterii (Rembertów).: 1919 r.
Oficer w III Dywizjonie 8 Pułku Artylerii Polowej (Zambrów).: jesień 1919 - ?? Uczestnik kursu doszkalającego w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.: 1921 r.
Uczestnik kursu dla dowódców batalionu (Rembertów).: 1923 r.
Oficer w 28 Pułku Artylerii Polowej (Zajezierze).: ?? - 6 listopada 1924 r.
Wykładowca organizacji i mobilizacji armii w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu.: listopad 1924 - 1926 r.
Instruktor jazdy konnej w Centrum Wyszkolenia Artylerii.: 1925 - 1927 r.
Dowódca I Baterii Ćwiczebnej w Centrum Wyszkolenia Artylerii.: 1926 r.
Wykładowca administracji armii w Centrum Wyszkolenia Artylerii.: 1927 - 1929 r.
Zastępca dowódcy Centrum Wyszkolenia Artylerii do spraw gospodarczych.: ?? - 1929 r.
Dowódca II Dywizjonu 4 Pułku Artylerii Ciężkiej (Tomaszów Mazowiecki).: 15 września 1929 - 1937 r. (?)
Zastępca dowódcy 4 Pułku Artylerii Ciężkiej (Łódź).: 1937 - początek września 1939 r.
Dowódca 28 Pułku Artylerii Lekkiej (Zajezierze k. Dęblina).: początek września - 28 września 1939 r.
Zaprzysiężony do Służby Zwycięstwu Polski.: jesień 1939 r.
Oficer do zleceń Komendanta Okupacji Niemieckiej (płk Rowecki).: ?? - marzec 1940 r.
Uczestnik kursu z zakresu pracy konspiracyjnej.: 1940 r.
Komendant Okręgu Poznań ZWZ/AK.: marzec 1940 - 9 września 1941 r.
Komendant Okręgu Pomorze ZWZ/AK.: listopad 1941 - 13 maja 1943 r.

Opinie:

Notatki:

Urodzony w rodzinie pochodzenia francusko-węgierskiego. Syn Ludwika i Aranki z domu Denef. Po ukończeniu szkoły ludowej w Jarosławiu uczęszczał do prywatnych szkół średnich w Chyrowie i Grazu, gdzie zdał egzamin maturalny. Następnie studiował nauki przyrodniczo-rolne w Wiedniu i w Zurichu. Od 1914 r., służył w armii austro-węgierskiej. Po ukończeniu szkoły podchorążych rezerwy artylerii w Sopron walczył na froncie.
W 1916 r., w stopniu podporucznika artylerii walczył na froncie włoskim. Tu zetknął się z emisariuszem Polskiej Organizacji Wojskowej z Krakowa. Na początku października 1918 r., przyjechał do Krakowa, gdzie 16 listopada 1918 r., wstąpił w szeregi Wojska Polskiego. W stopniu porucznika służby stałej artylerii został przydzielony do 11 pułku artylerii i skierowany na odsiecz Lwowa.

W 1919 r., został skierowany na kurs dowódców baterii w Rembertowie. Po ukończeniu kursu jesienią 1919 r., otrzymał przydział do formowanego w Zambrowie III Dywizjonu 8 Pułku Artylerii Polowej. W jego szeregach brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920, na froncie północnym w rejonie Dźwiny i Berezyny w okolicach Bobrujska. Od lipca 1920 r., walczył w bojach odwrotowych m. in. pod Grodnem.
Od 26 sierpnia 1920 r., przeszedł z 8 pap do obwodu armii na odpoczynek. Od 9 września 1920 r., walczył na froncie południowym w Małopolsce i 14 września uczestniczył w zdobywaniu Zasławia. Jesienią 1920 r., wraz z pułkiem przeniesiony do Łomży. Po zakończeniu działań wojennych w 1921 r., został skierowany na przeszkolenie do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.

W lutym 1921 r., zweryfikowany w stopniu kapitana służby stałej artylerii ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Za okazane męstwo i odwagę w czasie wojny z bolszewikami został odznaczony Virtuti Militari V klasy oraz Krzyżem Walecznych.
W 1923 r., ukończył w Rembertowie kurs dla dowódców batalionów. Do 1924 służył w 28 pap z Zajezierzu k/Dęblina. Przeniesiony z dniem 6 listopada 1924 r., do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu, gdzie w okresie od listopada 1924 do 1926 r., był wykładowcą organizacji i mobilizacji armii, od 1925 do 1927 r., instruktorem jazdy konnej, w 1926 r., dowódcą I baterii ćwiczebnej, potem od 1927-1929 wykładowcą administracji armii i ponadto do 1929 r., pełnił funkcję zastępcy komendanta do spraw gospodarczych.

1 stycznia 1927 r., awansowany do stopnia majora służby stałej artylerii. Z dniem 15 września 1929 r., przeniesiony do służby liniowej w 4 Pułku Artylerii Ciężkiej w Łodzi. Mianowany dowódcą II dywizjonu 4 PAC w Tomaszowie Mazowieckim. 19 marca 1938 r., awansowany do stopnia podpułkownika służby stałej artylerii. Po ukończeniu kursu dla dowódców pułków artylerii zostaje w 1937 r., przeniesiony na stanowisko zastępcy dowódcy 4 DAC w Łodzi.
Funkcję tą pełnił do początku września 1939 r., kiedy to przeniesiono go na stanowisko dowódcy 28 Pułku Artylerii Lekkiej z Zajezierza k. Dęblina. Pułku którym przyszło mu dowodzić, podczas Wojny Obronnej 1939 r., wchodził w skład armii „Łódź”. Walczył z wrogiem na Ziemi Łódzkiej, potem w obronie Modlina. Za męstwo okazane w Wojnie obronnej 1939 r., został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari IV klasy.

Po kapitulacji Modlina, w dniu 28 września 1939 r., został wzięty do niemieckiej niewoli i osadzony w obozie jenieckim w Działdowie. 14 października, zgodnie z umową kapitulacyjną został zwolniony. Początkowo przebywał w Radomiu. Jesienią 1939 r., po uzyskaniu kontaktu z płk dypl. Januszem Albrechtem wstępuje do SZP, potem w ZWZ.
Do 10 marca 1940 r., był oficerem do zleceń płk dypl. Stefana Roweckiego „Rakonia”. Odbył w tym okresie kurs z zakresu pracy konspiracyjnej zorganizowany przez płk dypl. Alojzego Horaka.
W marcu 1940 r., został mianowany Komendantem Okręgu Poznań ZWZ. Na teren Poznania przybył 16 kwietnia 1940 r. Zameldowany pod fałszywym nazwiskiem Paula Schultza w mieszkaniu przy ul. Kanałowej. Brał udział w spotkaniach z członkami organizacji „Ojczyzna” i innych. W efekcie tych spotkań powołano tymczasowy sztab Okręgu ZWZ Poznań. Zatwierdził nominacje na inspektorów w Ostrowie, Gnieźnie i Poznaniu. Prowadził rozmowy dotyczące scalenia z ZWZ z kierownikami organizacji niepodległościowych NOB, WKZO, WOZZ, OJN, które włączono do ZWZ. Ustalił zasady współpracy z Głównym Delegatem Rządu RP na ziemie wcielone do Rzeszy.

Dla zapewnienia mu większego bezpieczeństwa zorganizowano mu fałszywe dowody zatrudnienia w niemieckiej firmie, a jesienią 1940 r., zorganizowano lokal kwaterowy w Fundacji Kórnickiej w Kórniku. Pod jego kierownictwem rozbudowano struktury ZWZ w powiatach: średzkim i śremskim, a następnie struktury ZWZ w Obornikach, Czarnkowie, Wągrowcu, Chodzieży i Lesznie.
W 1941 r., przeprowadził rekonstrukcję sztabu okręgu poznańskiego ZWZ. W sierpniu i na początku września 1941 r., w wyniku dekonspiracji sztabu Inspektoratu Rejonowego Poznań ZWZ, gestapo uzyskało informacje dotyczące jego osoby. Ostrzeżony przez ppor. J. Kamińskiego o grożącym mu aresztowaniu, 9 września 1941 r., w trybie alarmowym wyjechał do Warszawy i oddał się do dyspozycji KG ZWZ. Urlopowany do listopada 1941 r.

Pod koniec listopada 1941 r., po aresztowaniu przez gestapo mjr Karolczaka, Komendanta Okręgu ZWZ Pomorze, został przez KG ZWZ mianowany Komendantem Okręgu ZWZ/AK Pomorze. Nawiązał kontakty z szefem sztabu Okręgu Pomorskiego ZWZ/AK mjr J. Chylińskim, który wprowadził go na teren podległego okręgu. Odbył podróże inspekcyjne do Bydgoszczy, Torunia, Brodnicy. Nawiązał kontakty z członkami sztabu okręgu ZWZ/AK Pomorze, przez których kierował pracami okręgu. Prowadził aktywną działalność konspiracyjną. W dniu 13 maja 1943 r., został aresztowany przez Niemców podczas próby przejścia granicy z Generalną Gubernią w Nowym Dworze Mazowieckim.
Aresztowany na podstawie listu gończego gestapo z Poznania. Więziony w Toruniu, potem w Poznaniu, gdzie przeszedł okrutne gestapowskie śledztwo w Domu Żołnierza - siedzibie gestapo. Potem więziony w Forcie VII. Następnie został przekazany za pośrednictwem placówki gestapo w Inowrocławiu do dyspozycji gestapo w Bydgoszczy.

Przekazano go w stanie tak ciężkim, że nie był zdolny do dalszych przesłuchań. Latem 1944 r., śledztwo zostało wobec niego zawieszone. W lipcu 1944 r., został osadzony w KL Stutthof. Przeżył tylko dzięki opiece współwięźnia Leona Tojzy - żołnierza AK z Bydgoszczy, który był jego współpracownikiem w okresie dowodzenia Okręgiem ZWZ/AK Pomorze. W styczniu 1945 r., podczas ewakuacji obozu udało mu się wraz z innymi więźniami zbiec z kolumny więźniów. Ukrywał się do czasu wejścia wojsk sowieckich. Następnie przez Bydgoszcz udał się do Radomia.
12 grudnia 1945 r., za namową płk Mazurkiewicza „Radosława” ujawnił w siedzibie MBP w Warszawie swoją działalność konspiracyjną w AK. Mieszkał na stałe w pobliżu Radomia, gdzie prowadził własne, małe gospodarstwo rolno-ogrodnicze. W 1963 r., przebywał u swej córki we Wrocławiu, gdzie w dniu 05 października 1963 r., zmarł nagle na zawał serca.

Żonaty z Marią z domu Gierycz. Dzieci: córki Aranka i Teresa, synowie Rudolf i Andrzej.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Miitari IV klasy (Wojna Obronna 1939 r.),
Virtuti Militari V klasy (Wojna Polsko-Bolszewicka 1920 r.),
Krzyż Niepodległości,
Krzyż Walecznych (trzykrotnie),
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921,
Krzyż Armii Krajowej,
Medalem Wojska (czterokrotnie),
Srebrny Krzyż Zasługi.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion