Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
PŁANIK, Antoni.


PŁANIK, Antoni.

Kapitan w stanie spoczynku.



Pseudonimy: „Lech”, "Roman".

Urodzony: 11 marca 1906 r., Wierzchosławicach, powiat Tarnów.

Zmarł: 20 kwietnia 1978 r., w Żywcu.


Promocje:

Kapitan.:
Porucznik.:
Podporucznik.:

Funkcje:

Zawiadowca stacji w Zwardoniu.: ?? - wrzesień 1939 r.
Uczestnik kursu Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w zakresie dywersji pozafrontowej.: 1938 r.
Zaprzysiężony w szeregi Służby Zwycięstwu Polski.: jesień 1939 r.
Szef wywiadu w Obwodzie Żywiec AK.: 1940 - 1942 r.
Komendant Obwodu Żywiec, Okręg Śląsk AK.: (marzec) wrzesień 1942 - wrzesień 1944 r.
P.o Komendanta Inspektoratu Rejonowego Bielsko, Okręg Śląsk AK.: październik 1944 - styczeń 1945 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Bielsko, Okręg Śląsk AK.: styczeń 1945 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Bielsko Delegatury Sił Zbrojnych.: ?? - wrzesień 1945 r.

Opinie:

Notatki:

Syn Szczepana i Marii z domu Bogusz. W 1927 r., ukończył Gimnazjum Państwowe w Tarnowie, gdzie otrzymał świadectwo dojrzałości. Ukończył roczny kurs taryfowo-handlowy z praktyką bankową. Po odbyciu służby wojskowej pracował jako urzędnik kolejowy.
Do września 1939 r., pracował jako dyżurny ruchu, potem zawiadowca stacji w Zwardoniu. W 1938 r., został przeszkolony na kursie zorganizowanym przez oficerów II Oddziału Sztabu Głównego WP w zakresie dywersji pozafrontowej.
1 września 1939 roku uciekł przed Niemcami. Kilka tygodni później na wezwanie władz niemieckich powrócił do pracy. Od jesieni 1939 r., był czynny w konspiracji SZP/ZWZ/AK na terenie Obwodu Żywiec.

W latach 1940-1942 organizował komórki wywiadu na terenie obwodu. Jednocześnie był szefem wywiadu w sztabie Obwodu Żywiec ZWZ/AK. Według niektórych źródeł od marca 1942 r., pełnił nieformalnie funkcję Komendanta Obwodu Żywiec AK. Oficjalnie stanowisko to objął we wrześniu 1942 r., pozostając na nim do września 1944 r.
W październiku 1944 r., został mianowany przez Komendanta Okręgu Śląsk AK (ppłk Zygmunta Janke „Waltera”) p. o Komendantem, natomiast od stycznia 1945 r., Komendantem Inspektoratu Rejonowego Bielsko AK, którym kierował także w ramach Delegatury Sił Zbrojnych.
Ukrywał się w Rychwałdzie i Krakowie. We wrześniu 1945 r., ujawnił się wraz z podległą sobie strukturą. Po ujawnieniu przeniósł się do Krakowa, gdzie prowadził warsztat tkacki.

W latach 1946-1950 pracował jako nauczyciel w średniej szkole rolniczej w Czorsztynie, potem w latach 1950-1952 jako starszy ekonomista przy budowie zapory w tym mieście. Inwigilowany przez agenturę UB. 26 czerwca 1952 r., został aresztowany przez UB pod zarzutem nielegalnego posiadania broni.
Więziony w areszcie PUBP w Żywcu, a od 1 lipca 1952 r., w więzieniu Montelupich w Krakowie. Postanowienie o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania wydał WPR Kraków w dniu 26 czerwca 1952 r. Później przedłużano mu je wielokrotnie. Akt oskarżenia przekazano do WSR Kraków w dniu 31 marca 1953 r.
27 lutego 1954 sprawę umorzono z braku dowodów. Zwolniony z więzienia 3 marca 1954 r.

Po opuszczeniu więzienia ciężko chorował. 24 października 1956 r., został skierowany na leczenie sanatoryjne, otrzymał zasiłek. Inwigilację zakończono ostatecznie 15 grudnia 1956 r. Rok później został zrehabilitowany. Od 1962 r., pracował jako starszy ekonomista przy budowie zbiornika wodnego na rzece Sole w Tresnej.
Ciągle szykanowany przez władze został zwolniony z pracy. Od 1963 r., pracował w Spółdzielni Inwalidów w Żywcu. W latach 1964-1967 był wzywany kilkakrotnie przez funkcjonariuszy SB w Żywcu na przesłuchania. Z dniem 31 października 1972 r., przeszedł na emeryturę.
Mieszkał na stałe w Żywcu, gdzie zmarł 20 kwietnia 1978 r. Żonaty z Zofią Lach, nauczycielką, łączniczką AK. Miał dwie córki.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy.
Krzyż Walecznych (trzykrotnie).
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.




powrót do spisu treści.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion