Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
SZYDŁOWSKI, Adam.



SZYDŁOWSKI, Adam

Podpułkownik dyplomowany służby stałej piechoty. Cichociemny.



Pseudonimy: „Jehuda”, „Poleszuk”, „Maurycy’.

Urodzony: 10 marca 1900 r., w Dręszewie, powiat Radzymin.

Zmarł: 4 października 1960 r., w Gdyni.


Promocje:

Podpułkownik.: 1 marca 1944 r.
Major.: 19 marca 1939 r.
Kapitan.:
Porucznik.: 1 stycznia 1925 r.
Podporucznik.: 1 marca 1923 r.

Funkcje:

Wstąpił ochotniczo do 5 Dywizji Polskiej (Syberia).: 15 lipca 1918 r.
Służba w 3 kompanii, 1 Pułku Strzelców im. Tadeusza Kościuszki.: ?? - ??
Podoficer w sztabie 5 Pułku Strzelców.: ?? - 11 stycznia 1920 r.
Oficer w 83 Pułku Piechoty.: 27 lipca 1920 - ??
Oficer w Oddziale VI Sztabu Generalnego.: 1 października 1920 - ??
Studia w Ofcerskiej Szkole w Grudziądzu.: sierpień - grudzień.: 1922 r.
Uczestnik kursów dokształcających w Oddziale III sztabu DOK I Warszawa.: ?? - lipiec 1923 r.
Dowódca plutonu w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich (Nowy Sącz).: 1923 - 1925 r.
Dowódca plutonu 4 kompanii XVI Batalionu KOP "Sienkiewicze".: 25 luty 1925 - ??
Dowódca 4 kompanii XVI Batalionu KOP "Sienkiewicze".: ?? - 1 kwietnia 1930 r.
Dowódca plutonu w 4 Pułku Piechoty Legionów (Kielce).: 1 kwietnia 1930 - ??
Dowódca kompanii w 4 Pułku Piechoty Legionów.: ?? - ??
Studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.: 1930 - 1931 r.
Studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.: listopad 1931 - październik 1933 r.
Oficer w sztabie 16 Dywizji Piechoty (Grudziądz).: 1 października 1933 - ??
Szef sztabu Dowództwa Obszaru Warownego "Śląsk".: 1938 - 19 wrzesień 1939 r.
Szef sztabu w 1 Pułku Grenadierów Polskich Sił Zbrojnych we Francji.: listopad 1939 - maj 1940 r.
Dowódca II Batalionu 1 Pułku Grenadierów.: maj - 22 czerwca 1940 r.
Oficer do zleceń w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza.: 22 stycznia 1943 - ??
Uczestnik szkoleń dla Cichociemnych.: wrzesień 1942 - ??
Wykonał skok na placówkę "Przycisk".: 16/17 kwietnia 1944 r.
Komendant Podokręgu Nowogródek AK.: 26 czerwca - 17 lipca 1944 r. (aresztowany przez NKWD).
Przewidziany na dowódcę 19 DP AK.: lipiec 1944 r.

Opinie:

Notatki:

Syn Stanisława i Anny z domu Banasiak. W latach 1908-1915 uczył się w szkole powszechnej w Radzyminie. W 1915 r., został ewakuowany z rodziną w głąb Rosji, do miasteczka Perm, gdzie uczył się gimnazjum państwowym i w którym, do 1918 r. ukończył 6 klas. Działał w harcerstwie. 15 lipca 1918 r., wstąpił ochotniczo do polskiego oddziału w 5 Dywizji Polskiej, formowanej na Syberii.
Służył w 3 kompanii 1 Pułku Strzelców im. Tadeusza Kościuszki. Brał udział w walkach z bolszewikami pod Kaltówką, potem od 17 lutego 1919 r., walczył na froncie ufijskim. Następnie podoficer w sztabie 5 Pułku Strzelców. Walczył z bolszewikami pod Tarą i pod Barnaułem. Po kapitulacji całej 5 Dywizji Strzeleckiej, od 11 stycznia 1920 r., przebywał w niewoli bolszewickiej, z której udało mu się zbiec w czerwcu 1920 r. W lipcu tego roku dotarł do Kraju.

Od 27 lipca 1920 r., służył w 83 pp., potem od 1 października 1920 w Oddziale IV Sztabu Generalnego. W okresie od sierpnia do grudnia 1922 r., uczył się w Oficerskiej Szkole w Grudziądzu. 1 marca 1923 r, został mianowany podporucznikiem służby stałej piechoty. W lipcu tego roku zdał egzamin dojrzałości, po ukończeniu kursów dokształcających, prowadzonych przez Oddział III Sztabu DOK I w Warszawie.
W latach 1923-1925 był oficerem w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu, gdzie dowodził plutonem. 1 stycznia 1925 r., otrzymał awans do stopnia porucznika służby stałej piechoty. Z dniem 25 lutego 1925 r., został przeniesiony z 1 psp. do Korpusu Ochrony Pogranicza, z przydziałem na stanowisko dowódcy plutonu w 4 kompanii, potem dowódcy kampanii w XVI Batalionie KOP „Sienkiewicze”.
Z dniem 1 kwietnia 1930 r., został przeniesiony z KOP do 4 pp. Leg. w Kielcach na stanowisko dowódcy plutonu, a następnie kompanii. W latach 1930-1931 studiował na Wydziale Praw UJ w Krakowie.

W okresie od listopada 1931 do października 1933 r., był słuchaczem w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po jej ukończeniu, został z dniem 1 października 1933 r.,przydzielony do sztabu 16 DP, stacjonującej w Grudziądzu, na stanowisko oficera sztabu. W latach 1938 - 1939 pełnił funkcję szefa sztabu w Dowództwie Obszaru Warownego „Śląsk”.
19 marca 1939 r., został awansowany do stopnia majora dyplomowanego służby stałej piechoty. W Wojnie Obronnej 1939 r., brał udział na stanowisku szefa sztabu Obszaru Warownego „Śląsk”, w składzie GO „Jagmin” gen. Sadowskiego. Walczył z wrogiem na szlaku bojowym GO „Jagmin”, w składzie Armii „Kraków”. Podczas walk pod Maziłami, w dniu 19 września został ranny i wzięty do niewoli niemieckiej, z której uciekł 8 października 1939 r.
Następnie przez Tatry i Słowację, w październiku 1939 r., dotarł na Węgry, a w listopadzie przedostał się do Francji, gdzie zgłosił się do służby w Polskich Siłach Zbrojnych. Otrzymał przydział do 1 Dywizji Grenadierów, na stanowisko szefa sztabu, a następnie od maja 1940 r., na dowódcę II batalionu w 1 Pułku Grenadierów.

Walczył we Francji. Po klęsce Francuzów, w dniu 22 czerwca 1940 r., przedostał się do strefy nieokupowanej. Od 9 lipca 1940 r., był polskim Komendantem obozu Camp de Carpiagne. W czerwcu 1941 r., na czele grupy polskich żołnierzy, dotarł przez Pireneje do Hiszpanii i tam został aresztowany. W okresie od 1 sierpnia 1941 do 20 listopada 1942 r., był więziony w obozie koncentracyjnym w Miranda de Ebro.
Po zwolnieniu udał się do Portugalii, a następnie przez Gibraltar do Wielkiej Brytanii, gdzie dotarł 6 stycznia 1943 r. Od 22 stycznia 1943 r., pełnił funkcję oficera do zleceń w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie.
Od września 1943 r., uczestniczył w kursach dla cichociemnych. Po zaprzysiężeniu został przerzucony do Głównej Bazy Przerzutowej we Włoszech. 1 marca 1944 r., został mianowany podpułkownikiem dyplomowanym służby stałej piechoty. W nocy z 16/17 kwietnia 1944 r., wykonał skok na placówkę odbiorczą „Przycisk”, w rejonie Sochaczewa.

Po lądowaniu przedostał się do Warszawy, gdzie przeszedł aklimatyzację. 12 czerwca 1944 r., mianowano go Komendantem Podokręgu AK Nowogródek. Obowiązki przejął w dniu 26 czerwca 1944 r. Podczas Operacji „Ostra Brama” miał dowodzić natarciem na Wilno. Po zakończeniu walk przewidziany na dowódcę 19 DP AK. 17 lipca 1944 r., został aresztowany przez żołnierzy NKWD w Wilnie.
Więziony w więzieniu przy ul. Ofiarnej w Wilnie, potem w łagrze w Ostaszkowie i Kalininie i ponownie, od czerwca 1946 r., w Ostaszkowie, gdzie podjął nieudaną próbę ucieczki. Następnie był więziony w łagrze w Morszańsku, skąd został przewieziony do obozu przejściowego nr 284 w Brześciu nad Bugiem. Repatriowany do Polski, w dniu 14 lipca 1947 r. przez obóz PUR w Białej Podlaskiej.

Po powrocie do kraju zamieszkał w Gdańsku, potem w Gdyni. W okresie od 1 lutego 1948 do 31 stycznia 1949 r., pracował zawodowo w Państwowej Centrali Handlowej Oddział Morski Gdańsk Nowy Port, potem od 16 lutego 1949 do 15 października 1950 r., w Centrali Zbytu Produktów Przemysłu Węglowego w dziale Przeładunków Morskich, na stanowisku referenta. Był w tym okresie czasu rozpracowywany przez WUBP Gdańsk. Od 1 grudnia 1950 do 10 października 1953 r., pracował na stanowisku księgowego w Gdańskich Zakładach Gastronomicznych, potem od 17 października 1953 r., pracował w Warsztatach Wyrobu Drobnej Galanterii Metalowej „Galmet” w Gdyni, gdzie pełnił funkcję księgowego, zaopatrzeniowca oraz do 30 września 1955 r., kierownika.
W okresie od 21 listopada 1955 do 2 marca 1957 r., pracował w Wojewódzkim Związku Spółdzielczości Pracy w Gdańsku na stanowisku instruktora handlu i planisty. Od lipca 1957 r., był Prezesem Koła Oficerów Rezerwy przy Wojskowej Komendzie Rejonowej Gdańsk-Miasto oraz członkiem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej.

Zmarł 04 października 1960 r., w Gdyni.

Żonaty dwukrotnie: po raz pierwszy ze Stanisławą z domu Wielkosz, miał syna (ur. 1926 r.), który zmarł w wyniku ran odniesionych w Powstaniu Warszawskim i po raz drugi od 1956 r., z Bożeną Szeremietiew (ur. 1923 r.).

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy,
Krzyż Niepodległości,
Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
Srebrny Krzyż Zasługi,
Croix de Guerre.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion