Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
ZAWORSKI, Adam.


ZAWORSKI, Adam.

Kapitan służby stałej piechoty.



Pseudonimy: "Stolarz".

Urodzony: 20 grudnia 1894 r., w Poznaniu.

Zmarł: 7 lipca 1942 r., zamordowany w egzekucji w Lasach Palędzkich.


Promocje:

Kapitan.: 1 stycznia 1936 r.
Porucznik.: 1 czerwca 1921 r.
Podporucznik.: 1 czerwca 1920 r., ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

Funkcje:

Służba w armii niemieckiej.: 1 czerwca 1915 - 1918 r.
Członek Polskiej Organizacji Wojskowej (Poznań).: 1 grudnia 1918 - ??
Uczestnik Powstania Wielkopolskiego w Poznaniu.: grudzień 1918 - luty 1919 r.
Uczestnik zastępczego Kursu Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy.: 1919 - maj 1920 r.
Dowódca plutonu w 43 Pułku Piechoty (Dubno).: ?? - ??
Dowódca kompanii w 43 Pułku Piechoty.: ?? - 1924 r.
Adiutant 43 Pułku Piechoty.: 1924 - 1930 r.
Instruktor w 6 Kompanii Szkolnej Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie.: 1930 - 1931 r.
Instruktor w 1 Kompanii Szkolnej Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie.: 1931 - 1934 r.
Dowódca Kompanii Administracyjnej Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty/Batalionu Szkolnego Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie.: 1934 - 1937 r.
Wykładowca zagadnienia broni chemicznej w Centrum Wyszkolenia Oficerów Rezerwy w Różanie.: 1937 - 1938 r.
Oficer administracyjny i dowódca Kompanii Taborowej 57 Pułku Piechoty (Poznań).: 1938 - 31 sierpnia 1939 r.
Dowódca służb taborowych 43 Pułku Piechoty.: 31 sierpnia 1939 - ??
Uczestnik obrony Warszawy.: wrzesień 1939 r.
Zaprzysiężony w szeregi Związku Walki Zbrojnej.: marzec 1940 r.
Twórca Wydziału Organizacyjnego Komendy Inspektoratu Rejonowego Poznań-Miasto ZWZ.: czerwiec 1940 - ??
Szef sztabu Inspektoratu Rejonowego Poznań-Miasto ZWZ.: ?? - ??
P. o. Komendanta Inspektoratu Rejonowego Poznań-Miasto ZWZ.: luty - kwiecień 1941 r.

Opinie:

Notatki:

Syn Kazimierza i Kazimiery z domu Szczerkowskiej. Po ukończeniu szkoły ludowej uczęszczał do szkoły wydziałowej. Jednocześnie praktykował w drogerii Józefa Czepczyńskiego w Poznaniu. 1 czerwca 1915 r., został powołany do służby w armii niemieckiej. Brał udział w walkach na froncie zachodnim we Francji.
Po wybuchu rewolucji w Niemczech powrócił do Poznania, gdzie 1 grudnia 1918 r., przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego. Brał udział w rozbrajaniu Niemców i w Powstaniu Wielkopolskim na terenie Poznania.
W okresie od 1919 do maja 1920 r., przebywał na zastępczym Kursie Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy. 1 czerwca 1920 r., otrzymał promocję do stopnia podporucznika służby stałej piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

W 1920 r., wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 43 pp. Po wojnie nadal służył w tym pułku, dyslokowanym w Dubnie na Wołyniu. 1 czerwca 1921 r., został awansowany do stopnia porucznika służby stałej. Do 1924 r., był dowódcą plutonu, potem kompanii.
Od 1924 r., pełnił funkcję adiutanta dowódcy pułku. W 1930 r., został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, gdzie w latach 1930-1931 był instruktorem w 6 Kompanii Szkolnej, następnie w latach 1931-1934 instruktorem 1 Kompanii Szkolnej. W latach 1934-1937 pełnił funkcję dowódcy Kompanii Administracyjnej w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, w 1935 r., przemianowanej na Batalion Szkolny Podchorążych Rezerwy Piechoty.

1 stycznia 1936 r., otrzymał promocję do stopnia kapitana służby stałej piechoty. W 1937 r., został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Oficerów Rezerwy w Różanie, gdzie był wykładowcą zagadnień zastosowania broni chemicznej.
W 1938 r., po odbytym przeszkoleniu został przeniesiony do 57 pp. w Poznaniu na stanowisko oficera administracyjnego i dowódcy kompanii taborowej. 31 sierpnia 1939 r., otrzymał rozkaz wyjazdu do Małkini, gdzie dowództwo nad służbą taborową 43 pp.
Od 7 września 1939 r., przebywał w Warszawie biorąc udział w jej obronie. Po kapitulacji stolicy uniknął niewoli. Na początku października 1939 r., nawiązał kontakty z tworzoną przez generała Karaszewicza-Tokarzewskiego Służbą Zwycięstwu Polski. Ostatecznie nie został jednak zaprzysiężony do tej organizacji.

W tym samym miesiącu powrócił do Poznania i zamieszkał z rodziną przy ul. Poznańskiej 28/30. Nawiązał tu konspiracyjne kontakty z byłymi oficerami i podoficerami 57 Pułku Piechoty. 31 października 1939 r., został aresztowany przez Niemców, lecz po kilku dniach zwolniony. Podjął pracę w drogerii Czepczyńskiego. Do marca 1940 r., pozyskał do pracy konspiracyjnej kilkunastu podoficerów z 57 pp.
Nawiązał kolejne kontakty, tym razem z płk Effertem i mjr Łukowiczem. Propagował wśród konspiratorów konieczność utrzymywania więzi pułkowej. Zalecał zbieranie amunicji i broni, organizowania służby legalizacyjnej celem udzielania pomocy osobom ukrywającym się przed niemiecką policją i gestapo.

W marcu 1940 r., został zaprzysiężony do ZWZ przez mjr. Łukowicza. Od czerwca 1940 r., był organizatorem Wydziału Organizacyjnego Inspektoratu Rejonowego Poznań-miasto ZWZ, potem szefem sztabu tego inspektoratu. W okresie od lutego do kwietnia 1941 t., pełnił jako p. o funkcję Komendanta Inspektoratu Rejonowego Poznań-Miasto ZWZ.
W dużym stopniu przyczynił się do wyposażenia Wielkopolskiego Kierownictwa Związku Odwetu w chemiczne środki walki.
W dniu 14 września 1941 r., został aresztowany w Poznaniu przez gestapo. Przeszedł ciężkie śledztwo, odmawiając systematycznie, pomimo tortur złożenia zeznań. Wywieziony z aresztu gestapo w Domu Żołnierza do Fortu VII, skąd wywieziono go wraz z innymi więźniami do Lasów Palędzkich, gdzie został zamordowany 7 lipca 1942 r.

Gestapo ukrywało fakt jego śmierci przed żoną, która aż do października 1942 r., dostarczała paczki do Fortu VII. Dopiero w 1944 r., została wezwana do gestapo i tam jej oświadczono, że zmarł w bliżej nieznanych i niewyjaśnionych okolicznościach.

Odznaczenia m.in.:

Krzyż Niepodległości.
Krzyż Walecznych.
Medal Wojska.
Medal za Wojnę 1918-1921.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion