Amon Leopold Göth



SS-Hauptsturmführer



Nr SS - 43 673 (wstąpił w 1932 r. w Austrii)
Nr NSDAP - 510 764 (wstapił w 1930 r.)

Urodzony - 11.02.1908 r. w Wiedniu.
Zmarł - 13.09.1946 r. w Krakowie. (wyrok śmierci wydany przez sąd w Krakowie)

Syn Amona Göth i Berty Schwendt, żonaty, dwukrotnie rozwiedziony, ojciec dwojga dzieci.
Do roku 1938 r. był katolikiem i ponownie w 1945, kiedy to powrócił na łono tego kościoła.
Ukończył szkołę rolną i dwa semestry rolnictwa w Wiedniu.
1925 r. wstąpił do Hitler-Jugend
1932-1933 - należał do austriackiego SS.
1933 - zbiegł do Niemiec, skąd przemycał pieniądze, broń i informacje do Austrii.
25.07.1934 - bierze udział w nieudanym puczu nazistowskim w Wiedniu, po którym zbiegł do Niemiec by uniknąć aresztowania.
Członek NSDAP w Austrii, był aż do jej rozwiązania, po jej reaktywacji wstąpił do partii, powrócił do Wiednia w październiku 1938.
Pod koniec 1939 r. został przeniesiony do Polski.
5 marca 1940 r. powołany został do wojska z przydziałem do broni SS, w której przeszedł przeszkolenie w piechocie.
13 lutego 1943 r. objął stanowisko komendanta obozu pracy w Płaszowie. Przybył tam ze sztabu Dowódcy SS i policji w dystrykcie lubelskim. Jego przełożony w tym urzędzie, Odilo Globocnik, był w tym czasie dowódcą "Aktion Reinhard".
Göth pełnił w tym czasie obowiązki inspektora administracyjnego a także kontrolera obozów śmierci w Sobiborze, Bełżcu i Treblince, do których miał nieograniczone prawo wstępu na podstawie specjalnego upoważnienia.

Po objęciu nowego stanowiska w Płaszowie, Göth zabrał się za likwidację getta żydowskiego w Krakowie, które miało miejsce na przełomie lutego i marca 1943 r. Osobiście dokonywał selekcji, które decydowały o życiu w obozie płaszowkim lub o wywózce do obozów zagłady. Göth znacznie przyspieszył rozbudowę obozu, brutalnie pomijając względy na wytrzymałość ludzi zagnanych do pracy. W czasie surowej zimy skoszarował w nie dokończonych barakach (bez wody, światła i urządzeń sanitarnych) całe komando Barackenbau, która dotychczas na miejsce budowy dochodziła z getta. W rezultacie już po miesiącu jego rządów, zdaniem władz obóz był na tyle rozbudowany, ze w dniach 13 i 14 marca 1943 r., przeprowadzono likwidację getta krakowskiego łącznie z przesiedleniem części mieszkańców do Płaszowa.

Göthowi podlegały również, znajdujące się na terenie dystryktu krakowskiego, małe obozy przy różnych, większych zakładach przemysłowych, takich jak: fabryka "Kabel" w Płaszowie, lotnisko na Rakowcach, zakłady lotnicze i fabryka naczyń emaliowanych na Zabłociu, tudzież inne, mniejsze placówki, nadto płaszowki Julag I z podobozami w Prokocimiu i Bieżanowie oraz podobozy w Wieliczce i w Mielcu. Podobnie jak u Globocnika, tak i w dystrykcie krakowskim, Göthe miał prawo wstępu do każdego obozu.
Ponadto czynnie uczestniczył w likwidacji gett w Bochni, Rzeszowie, Przemyślu a także w Tarnowie, którą dowodził samodzielnie i podczas której własnoręcznie zamordował około 50 osób.

Miarą jego pozycji był fakt, że centralny obóz okręgu, nawet w urzędowej korespondencji określany był jako "Lager Göth". W sierpniu 1943 r. zastrzelił osobiście kierownika cegielni w Płaszowie, za rzekome zaniedbanie w pracy.

Według ustaleń Najwyższego Trybunału Narodowego ofiarami selekcji przeprowadzanych w obozie płaszowskim na jego osobisty rozkaz było około 1 000 osób, a w doraźnych egzekucjach dokonanych osobiście przez niego i jego najbliższych współpracowników około 500.

Göth nie hamując swoich skłonności do rabowania odebranego zamordowanym Żydom, tępił nieubłaganie podobne ciągoty u swoichmpodwładnych. W efekcie doprowadziło to do zasądzenia kilku z nich na wysokie kary. W odwecie grupa kilku zorientowanych w jego praktykach esesmanów, złożyła na Götha doniesienie. Treść jego poparł dowód rzeczowy w postaci zarekwirowanego w Opawie wagonu, w którym Goethe próbował przemycić do Rzeszy część swoich cennych łupów.
Dnia 13 września 1944 r. krwawa kariera komendanta obozu płaszowskiego dobiegła końca. Został aresztowany przez Gestapo. Wywieziony z Krakowa wraz z uciekającymi władzami z Hansem Frankiem na czele, znalazł się w więzieniu na terenie Niemiec, gdzie kontynuowano śledztwo.
Zwolniony w styczniu 1945 r., z powodu choroby (cukrzyca), udał się do sanatorium SS w Bad Tölz.

Po klęsce III Rzeszy został aresztowany przez Amerykanów, następnie jako zbrodniarza wojennego oddano władzom polskim. W następstwie wszczętego postępowania Amon Leopold Göthe w dniu 26 sierpnia 1946 r. został postawiony przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Krakowie.

5 września zapadł wyrok w którym sąd uznał go winnym zarzucanych mu czynów i skazał na karę śmierci oraz konfiskatę mienia. Wyrok wykonano 13 września 1946 r. przez powieszenie.


powrót

© copyright 2008, Radosław „Butryk” Butryński
Design by Scypion