Podziękowania dla Krzysztofa Winieckiego za oprawę fotograficzną artykułu.
Historia konstrukcji:
Ręczny karabin maszynowy DP opracował rosyjski konstruktor Wasilij Alieksiejewicz Diegtiariow. Pierwszy prototyp DP-26 przedstawiono do prób we wrześniu 1926 roku. W styczniu roku następnego przedstawiono usprawniony model DP-27 który spełnił wymagania zamawiającego. RKM został przyjęty na uzbrojenie sił zbrojnych 21 grudnia 1927 roku (indeks ГРАУ: 56-Р-321). Dostawę pierwszych 100 egzemplarzy przedseryjnych zrealizowano do 10 stycznia 1928 roku. Równocześnie rozpoczęto przygotowania do produkcji wielkoseryjnej. Wyprodukowanie jednego rkm wymagało 130 roboczogodzin.
Dane techniczne:
| Kaliber: Amunicja: Masa: Długość całkowita: Długość lufy: Długość linii celowania: Zasilanie: Szybkostrzelność: |
7,62 mm 7,62x54R bez magazynka ok. 9,1 kg, z pełnym magazynkiem ok. 11,7 kg 1.266 mm 605 mm (w tym część gwintowana 532 mm) 616 mm magazynek na 47 naboi teoretyczna 600 strz./min praktyczna ok. 100 strz./min |
Opis konstrukcji:
Automatyka broni wykorzystywała energię gazów wylotowych odprowadzanych przez otwór w bocznej ściance lufy. Ryglowanie zamka odbywało się za pomocą dwóch symetrycznych rygli oporowych odchylających się w płaszczyźnie poziomej. Mechanizm uderzeniowy typu bijnikowego.
Zasilanie z ułożonego poziomo magazynka talerzowego o pojemności 47 naboi. Mechanizm spustowy umożliwia tylko prowadzenie ognia ciągłego. Celownik krzywiznowy wyskalowany do 1500 m współpracował z muszką półkolistą. Lufa zakończona stożkowym tłumikiem wylotowym była połączona z przednią części komory bagnetowo, co umożliwiało jej prostą wymianę (niemniej wymagało to włożenia dużej siły uniemożliwiając przeprowadzenie w warunkach kontaktu bojowego). Powierzchnia lufy dla polepszenia chłodzenia była poprzecznie żebrowana. Za kabłąkiem znajdował się samonastawny bezpiecznik działający na mechanizm ryglowy. Bezpiecznik dźwigniowy zwalniany poprzez objęcie ręką szyjki kolby dla oddania strzału. W pionowym gnieździe kolby umieszczono smarowniczkę ze szczoteczką do konserwacji zamka.
Amunicja:
Naboje pakowano w zbiorcze drewniane skrzynki mieszczące 880 sztuk. Załadowany magazynek miał masę 2,7 kg, natomiast pusty 1,6 kg.
Zwykła 7,62-мм винтовочный патрон с пулей Л образца 1930 года
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
75-91-77,16 mm 28,2-28,6 mm 20,95-23,2 g 9,5-9,7 g 3,25 g 860-875 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem.
Zwykła dalekonośna 7,62-мм винтовочный патрон с пулей Д образца 1930 года
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
75-91-77,16 mm 33,0-33,4 mm 22,95-25,2 g 11,7-11,9 g 3,1 g 795-810 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy z ołowianym rdzeniem. W celach łatwej identyfikacji czubek pocisku był pomalowany na żółto.
Przeciwpancerna 7,62-мм винтовочный патрон с бронебойной пулей образца 1930 года (Б-30)
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
75-91-77,16 mm 36,1-36,5 mm 21,45-23,7 g 10,8-11,0 g 3,05 g 815-830 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy ze stalowym rdzeniem. W celach łatwej identyfikacji czubek pocisku był pomalowany na czarno.
Przebijalność płyty pionowej wynosiła 7 mm z odległości 400 metrów.
Przeciwpancerno-zapalająca 7,62-мм винтовочный патрон с бронебойно-зажигательной пулей образца 1932 года (Б-32)
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
75-91-77,16 mm 37,1 mm 21-23,25 g 9,65-10,25 g 3,1 g 860-875 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy ze stalowym rdzeniem i umieszczoną w przedniej części (pod płaszczem) masą zapalającą. W celach łatwej identyfikacji czubek pocisku był pomalowany na czarno z umieszczonym pod spodem czerwonym paskiem.
Przeciwpancerno-zapalająca 7,62-мм винтовочный патрон с бронебойно-зажигательной пулей образца 1940 года (БС-40)
| Długość naboju: Długość pocisku: Masa naboju: Masa pocisku: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
75-91-77,16 mm 31 mm ? g 12,5 g ? g 800 m/s |
Pocisk pełnopłaszczowy z rdzeniem wykonanym z węglika wolframu i umieszczoną w przedniej części (pod płaszczem) masą zapalającą. W celach łatwej identyfikacji czubek pocisku był pomalowany na czarno.
Ślepa 7,62-мм винтовочные холостые
| Długość naboju: Masa naboju: Masa ładunku miotającego: |
53,72 mm 11 g 1,6 g |
Amunicja szkolna.
W służbie niemieckiej przejęte egzemplarze broni otrzymały oznaczenie 7,62 mm leichtes Maschinengewehr 120 (r).
Ponadto odnotowano także inne niemieckie oznaczenia dla wersji rkm DP: 7,62 mm le.M.G. 121 (r) oraz 7,62 mm le.M.G. 122 (r).
Źródła:
Instrukcja „Справочник по патронам стрелкового оружия Советской Армии”, 1965 r.
Instrukcja „Краткий справочник по патронам стрелкового оружия Красной Армии калибра 7,62, 12,7 и 14,5 мм”, 1946 r.
Д. Н. Болотин „Советское стрелковое оружие”, 1990 r.
Praca zbiorowa „Оружие победы. Коллекция стрелково вооружения системы В. А. Дегтярева”, 1987 r.
Terry Gander, Peter Chamberlain „Enzyklopädie deutscher waffen 1939-1945”, wyd. Motorbuch Verlag, 2006 r.
